Gazze Şeridi'nin Sürdürülebilir Yeniden İmar Planı'nı Yayınladı
Gazze Şeridi 471 gün süren yıkıcı bir soykırıma şahit oldu. Bölgeye 6 nükleer bombadan daha güçlü, 100 bin tondan fazla patlayıcı atıldı. Günlük yaşamın %81‘inden fazlasını etkileyen büyük insan kayıplarına ve yıkıma yol açtı. Bu benzeri görülmemiş insani yaşam krizi ve acil yeniden imar ihtiyacı altında bizler, Gazze Destek Derneği olarak, bölge sakinlerinin topraklarından çıkarılmasına izin vermeden yeniden imarı güvence altına alan, Gazze Şeridi’nin 5 yıllık bir süre içinde sürdürülebilir bir şekilde yeniden imarı için kapsamlı stratejik bir plan oluşturduk.
Bu plan, Gazze Şeridi’nde sosyal ve ekonomik istikrarı artırmak için güçlü kalkınma temelleri atan ve acil insani ihtiyaçların karşılanmasını göz önünde bulunduran kapsamlı ve etkili bir yol haritası önerisi olarak yeniden imardan sorumlu karar mercileri için stratejik bir örnek temsil etmektedir. Planın hedefleri şunlardır:
- Gazze Şeridi’nin yeniden imar sürecinde sürdürülebilir yaklaşım ve yeşil standartların teşvik edilmesi.
- Toplumun kriz ve afetler karşısında dayanıklılığını artıracak şekilde öz yeterliliği artırmak.
- Zorlukların üstesinden gelmek için en son teknolojik gelişmeleri kullanarak yaratıcı çözümler önermek.
- Saldırıların suçlarının ve insan hakları ihlallerinin tekrarlanmasını önlemek için uluslararası adalet ve sorumluluğun sağlanması amacıyla yasal eylem yolları önermek.
- Saldırılardan zarar görenler üzerinde olumlu etkiyi en üst düzeye çıkarmak için yerel ve uluslararası koordinasyon ve iş birliğinin güçlendirilmesi ve önerilen rollerin belirlenmesi.
Plan Özellikleri ve Tahmini Maliyet
Planın toplam maliyetinin yaklaşık 80 milyar $ olması tahmin ediliyor, kapsamlı ve etkili yeniden imar sağlamayı amaçlayan 4 ana aşamadan oluşmaktadır, bunlar:
- Acil Yardım Aşaması: Soykırımdan zarar görenlere 13 milyar $ acil yardım sağlamaya odaklanmaktadır.
- İyileştirme ve Yeniden İmar Aşaması: 43 milyar $ temel tesislerin ve altyapının yeniden imarını hedefliyor.
- Kalkınma Aşamasının Tamamlanması: 9 milyar $ saldırılar nedeniyle durdurulan kalkınma projelerinin yeniden başlatılması.
- Koruma ve Hazırlık Aşaması: 14 milyar $ Gazze’nin gelecekteki afet ve krizlerle başa çıkma yeteneğinin güvence altına alınması.
Plan, 5 ana sektöre yayılmış 17 program ve 694 projenin hayata geçirilmesini içermektedir. En fazla 5 yıllık bir süre içinde (ortalama 3 yıl iyileştirme ve yeniden imar, 2 yıl yardım, kalkınma ve koruma müdahaleleri için) hayata geçirilecek olan plan kapsamında, Gazze içindeki hükümet arazileri, zarar görenler için geçici barınma alanı olarak kullanılacak ve yeniden imar çalışmaları tamamlanana kadar güvenli ve sürdürülebilir bir konut ortamı sağlanacaktır.
Yeniden İmar Mekanizmaları ve Savaş Enkazına Yönelik İşlemler
Plan, her bir hasar için 4 ana ve birbiriyle örtüşen aşamada gerekli müdahaleler için bütün ve kapsamlı bir çerçeve sağlamıştır. Acil barınma imkânı sağlamanın yanı sıra, yardım aşamasında zarar görenlere temel yaşam kurtarıcı müdahaleler önerilmiştir. Gazze’nin iyileşme aşamasında yeniden imar için kapsamlı müdahaleler sunulmuştur. Yeniden imar tamamlanıncaya kadar tamamen ve büyük ölçüde tahrip olan her şey için karavanlar sağlanmıştır. Saldırılarda, yardım ve iyileşme döneminde sekteye uğrayan veya halkın yaşamını kolaylaştırma önceliği olan kalkınma müdahaleleri önerilmiştir. Yeni şehirler inşa etmek, havaalanı ve liman inşa etmek, kıyıda gaz sahası geliştirmek, sanayi bölgeleri, serbest ticaret bölgesi ve özellikle uzaktan çalışma sistemiyle gençlere istihdam kompleksleri kurmak gibi müdahaleler sunulmuştur. Yenilenebilir enerji sistemlerine (güneş, hidro ve rüzgar) dayalı tarım, ticaret ve turizm sektörlerinin kapsamlı bir şekilde geliştirilmesi ve gıda atıkları ile kanalizasyondan biyogaz üretimi sağlanmıştır. Gelecekte yaşanabilecek afet ve krizlere karşı toplum hazırlığını artırmak için sağlık, yardım ve sivil savunma sistemlerinin kapasitelerinin geliştirilmesi, barınakların inşa edilmesi gibi koruma müdahaleleri geliştirilmiş ve sunulmuştur.
Büyük ölçüdeki yıkım göz önüne alındığında plan, 42 milyon tondan fazla olduğu tahmin edilen bu yıkımı ele almak için 4 yol önermektedir:
- Geri dönüşüm agregalarının kullanılabilir yapı malzemesine dönüştürülmesi için mobil istasyon temini.
- Gazze sahillerinin bir kısmının agrega kullanılarak güvenli ve çevre dostu bir şekilde doldurulması ile genişletilmesi.
- Liman ve balıkçı barınaklarının yapımında agrega kullanımı.
- Agrega kullanılıp dalga bariyerleri oluşturularak elektrik üretimine katkı sağlanması.
Başarı ve Uluslararası İş Birliğinin Garantisi
Gazze Destek Derneği, bu planın başarısının; esas olarak tüm tarafların ateşkes anlaşmasının şartlarına bağlı kalmasına, yeniden imar süreci için gerekli olan tüm malzemelerin sağlanmasına, günlük 1.800 tır ve 2.156 adet ağır iş makinesinin bölgeye girişine, inşaat ve tarım sanayisine ilişkin tüm üretim hatlarının ve temiz enerji santralleri kurulana kadar elektrik üretecek bir geminin hizmete alınmasına bağlı olduğunu teyit etmektedir. Bunun için kara geçiş yollarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesinin hızlandırılması, yeniden imar malzemelerinin girişini kolaylaştırmak için Gazze limanının kurulması ve onarılması gerekmektedir. Ayrıca yeniden imar sürecinin gereklerinin siyasi çıkar elde etmek için bir araç olarak kullanılmamasının gerektiğini vurgulamaktadır. Çeşitli paydaşlar arasındaki iş birliği ve koordinasyonun yanı sıra gerekli finansman ve kaynakların sağlanması ve planın ilgili tüm taraflarca katılımcı bir şekilde geliştirilmesinin sürdürülmesini belirtmektedir.
Önerilen planın, çeşitli ülkelerden uzman ve teknisyenlerin geniş katılımıyla 9 ay süren titiz bir çalışmanın neticesi olduğu ve sürekli geliştirilmeye açık olduğu, kurumun uzmanlardan ve karar mercilerinden öneri almak ve mümkün olan en iyi şekilde uygulanmasını sağlamak için etkileşimli elektronik platform başlatmayı amaçladığını vurgulamaktadır. Gazze Destek Derneği, bu planın Gazze Şeridi’nin yeniden imarında, istikrarının artırılmasında ve halk için daha güvenli ve müreffeh bir gelecek oluşturulmasında önemli bir dönüm noktası olmasını temenni etmektedir.
